تأثیر مثنوی مولانا بر سروده های فارسی اقبال لاهوری

مولانا شاعر گران قدر و بی نظیری در عالم عرفان است که با به وجود آوردن اثر گران سنگش مثنوی فرهنگ و تمدن ایران اسلامی را زنده نگه داشته است، این مهم حاصل افکار و تأمّلاتی است که وی در مثنوی با جهت دادن به اندیشه هایش به آن دست یافت و افکارش را جهانی نمود. همین اندیشه های ناب وی چنان تأثیری در اقبال ایجاد کرد کهتوانست سازنده ی اندیشه ی پویای زمان خود شود و این تحرک و پویایی را در میان جوامع شرق؛ یعنی جوامع اسلامی با تأثیرپذیری از اندیشه های مولانا پدید آورد که اشارات مکرر به ابیات مولانا در آثارش دلیل تأثیرپذیری وی از مولاناست.شرایط نامساعد اجتماعی در حیات دو شاعر، حضور مغول در زمان مولوی و استعمار غرب در زمان اقبال به اشعار آن دو لحن حماسی داده است. از سوی دیگر کرامت و عظمت انسانی در اشعار هر دو با نگاه به موارد عمده ای چون: انسان کامل، عقلانیّت، عشق، جبر و اختیار و صوفی گری و نقد آن مورد توجه قرار می‏گیرد که نگارنده برای بهتر نشان دادن این تأثیرپذیری هر یک از موارد فوق را در فصلی جداگانه مورد بررسی قرار داده و تشابهات فکری مولانا و اقبال را در زمینه های مورد بررسی بیان داشته است. به طوری که می توان چنین استنباط کرد که تأثیر عمیق مولانا در ذهن و زبان اقبال کاملاً نمایان است.